W ostatnich latach hipersamochody wykroczyły poza swoje role szybkich, potężnych symboli doskonałości inżynieryjnej, stając się ważnym tematem eksploracji w świecie sztuki współczesnej. Te cuda innowacji technologicznych zainspirowały szeroką gamę artystów, od malarzy po rzeźbiarzy i twórców instalacji, do refleksji nad tematami mocy, luksusu, prędkości i tożsamości człowieka. Hipersamochody oczarowały wyobraźnię artystyczną, przekształcając te maszyny w coś więcej niż wyłącznie obiekty pożądania i bogactwa — stały się kulturowymi kamieniami milowymi, które rzucają wyzwanie artystom i inspirują do własnych poszukiwań.
Hipersamochody reprezentują szczyt inżynierii motoryzacyjnej, oferując możliwości wykraczające daleko poza możliwości konwencjonalnych samochodów. Zaprojektowane z myślą o przesuwaniu granic prędkości, wydajności i innowacji materiałowych, samochody te często charakteryzują się najnowszymi osiągnięciami w dziedzinie aerodynamiki, lekkich materiałów i układów napędowych — wiele z nich nigdy wcześniej nie było widzianych w branży motoryzacyjnej. Połączenie ekstremalnych osiągów i rzeźbiarskiego piękna hipersamochodu sprawia, że jest to naturalny temat dla artystów, którzy chcą zaangażować się w jego estetyczne i kulturowe znaczenie. Pod wieloma względami hipersamochody reprezentują zbieżność sztuki, technologii i designu. Smukłe, aerodynamiczne linie hipersamochodu odzwierciedlają wrażliwość współczesnej rzeźby, podczas gdy precyzja ich mechaniki i luksusowe materiały stanowią żyzny grunt dla eksploracji artystycznej.
Dla artystów hipersamochody są czymś więcej niż tylko tematami; są ikonami współczesnej kultury, symbolami władzy i aspiracji. Badając te pojazdy, artyści eksplorowali szeroki wachlarz pomysłów — od wpływu luksusowego konsumpcjonizmu na środowisko i społeczeństwo po ludzkie pragnienie prędkości i ucieczki.
Ferrari, marka będąca synonimem prędkości, luksusu i prestiżu, od dawna jest źródłem inspiracji dla artystów. Dzięki bogatemu dziedzictwu wyścigowemu i kultowemu językowi projektowania, hipersamochody Ferrari są nie tylko osiągnięciami inżynierii, ale także przykładami sztuki motoryzacyjnej same w sobie.
Jedna z najbardziej znaczących kolaboracji między Ferrari a światem sztuki pojawiła się w postaci LaFerrari -samochodu opisanego jako dzieło sztuki, z jego płynnymi liniami i idealnymi proporcjami. Artyści tacy jak niemiecki projektant Flavio Manzoni, szef działu projektowania Ferrari, podkreślają, że proces projektowania Ferrari jest podobny do rzeźbienia w ruchu, a jego celem jest stworzenie idealnego połączenia formy i funkcji.
Oprócz własnego projektu Ferrari zaprosiło współczesnych artystów do reinterpretacji swoich modeli. W 2017 roku włoski artysta Fabio Novembre współpracował z Ferrari, aby przekształcić LaFerrari w dzieło współczesnej rzeźby. Instalacja Novembre, która zadebiutowała na Milan Design Week, otoczyła samochód odblaskową, przypominającą kokon strukturą, zwracając uwagę na jego sylwetkę i podkreślając wzajemne oddziaływanie światła i formy. Prezentując samochód w ten sposób, Novembre podkreślił, że hipersamochód jest zarówno funkcjonalną maszyną, jak i przedmiotem artystycznej kontemplacji.
Związek Ferrari ze światem sztuki rozszerzył się również na dziedzinę sztuk pięknych. Od ponad 20 lat francuski artysta współczesny Philippe Pasqua skupia się na ludzkim ciele, głowie, twarzy i czaszce, wypełniając swoje monumentalne obrazy luźno oddanymi, ekspresyjnymi pociągnięciami pędzla, które sprawiają, że ciało i kości ożywają. Ferrari F430 pokryte zostało przez artystę cielistą w kolorze skórą i wykwintnie wytatuowane. Przemiana samochodów w rzeźby jest częścią historii sztuki współczesnej. Ale chyba nigdy wcześniej metamorfoza samochodu nie została posunięta tak daleko. „To alegoria, w której łączą się prędkość i bezruch, mechaniczność i organiczność, skrajne niebezpieczeństwo i czystą zmysłowość.” – mówi artysta
Philippe Pasqua, Ferrari F430
Daniel Arsham, nowojorski artysta współczesny, słynie ze swoich misternych rzeźb „archeologicznych” przedstawiających samochody w różnych stanach „erozji”. Zawierają one selenit, kwarc, piryt i popiół wulkaniczny. Celem jest sprawienie, aby wyglądały, jakby wykopał je archeolog, pokazując, jak te samochody mogą zmieniać się z czasem. Obiekt Ferrari 250 GT California Spyder czerpie inspirację z filmu Day Off Ferrisa Buellera. Aby wykonać rzeźbę Arsham skontaktował się z ludźmi stojącymi za repliką wykonaną na potrzeby filmu i wykorzystał ją jako podstawę rzeźby. Artysta usunął panele i istotne elementy samochodu oraz w pełni odlał jego wnętrze i nadwozie, zanim ponownie zamontował je na oryginalnym podwoziu.
Daniel Arsham, Ferrari 250 GT California Spyder
Dante Rubli, artysta mieszkający w Bernie w Szwajcarii, ma szczególne zamiłowanie do dobrych samochodów. Chociaż Dante tworzy dzieła sztuki od 25 lat, tworząc meble na zamówienie i szeroką gamę rzeźb, jedną z jego szczególnych pasji jest seria samochodów sportowych. Rzeźba Ferrari 250 GTO jest wersją w skali 1:8 ulubionego pojazdu Dantego. Dla wielu kolekcjonerów Ferrari 250 GTO jest już „złotym standardem” zabytkowych samochodów sportowych. Z zaledwie 39 egzemplarzami tego konkretnego modelu, które powstały w latach 1962-64, projekt stał się niemal czczonym klasykiem. Oryginalne nadwozie zostało zaprojektowane przez Sergio Scarlattiego. Oparta na oryginalnym samochodzie należącym do rodziny Stieger ze Szwajcarii rzeźba Ferrari 250 GTO oddaje piękno pojazdu i istotę okresu, który reprezentuje. Jest limitowana do dziesięciu wyjątkowych egzemplarzy. Każdy model jest wykończony w srebrze i 24-karatowym złocie, osadzony na marmurowym cokole i zamknięty w doskonałej, lakierowanej na czarno fortepianowej obudowie. Interpretacja Enzo Ferrari w skali 1:8 zadebiutowała na Top Marques w Monako w 2011 roku, gdzie kolekcjoner Ferrari oraz brytyjski prezenter telewizyjny i radiowy, Chris Evans, został zaproszony do odsłonięcia rzeźby. Jako właściciel oryginalnego Ferrari 250 GTO, numer podwozia 4675 GT, Chris Evans był idealną osobą do tej pracy.
Dante Rubli, Ferrari 250 GTO
Samochody Bugatti, takie jak Veyron, Chiron i ultraekskluzywny Centodieci, ucieleśniają połączenie szybkości, wydajności i luksusu. Historia Bugatti jest także głęboko zakorzeniona w sztuce. Dziadek Ettore Bugatti – założyciela marki motoryzacyjnej Bugatti był architektem i rzeźbiarzem. On sam o ukończył szkołę sztuk pięknych, a brat -Rembrandt Bugatti był rzeźbiarzem o międzynarodowej renomie i pionierem stylu Art Deco znanym przede wszystkim z rzeźb z brązu przedstawiających tematy dzikiej przyrody. Filozofię projektowania marki często porównuje się do ruchów artystycznych, takich jak Art Deco z początku XX wieku. Ta era projektowania, charakteryzująca się geometrycznymi kształtami, odważnymi kolorami i bogatą dekoracją, pozostawiła niezatarty ślad na różnych aspektach sztuki i architektury. Niewątpliwie jednym z najbardziej znanych dzieł jest „Autoportret w zielonym Bugatti” ( 1929) Tamary de Łempickiej. obrazie Lempicka, uosobienie nowoczesności, niezależności i luksusu, jest przedstawiona za kierownicą Bugatti Type 35. Obraz stał się symbolem glamour i awangardowego ducha lat 20., łącząc elegancki styl Art Deco artystki z elegancją i szybkością marki Bugatti. Autoportret Łempickiej nadal inspiruje współczesnych artystów eksplorujących tematy władzy, wolności i luksusu, a Bugatti jest symbolem tych idei.
Autoportret w zielonym Bugatti
Horacio Pagani, sam artysta, postrzega każdy ze swoich samochodów jako dzieło sztuki, pieczołowicie wyrzeźbione z materiałów takich jak włókno węglowe i tytan. Filozofia marki „arte e scienza” (sztuka i nauka) jestjednym z najbardziej uderzających przykładów skrzyżowania marki samochodowej ze światem sztuki. Sam Horacio Pagani mówi, że w swojej filozofii kieruje się zdaniem Leonarda da Vinci sprzed 500 lat. Brzmi ono: “Sztuka i nauka muszą podążać jedną drogą, ręka w rękę”. Ta idea, zakorzeniona we włoskim renesansie, wpływa na każdy aspekt projektu Pagani. Każdy samochód jest wytwarzany ręcznie, z obsesyjnym skupieniem na detalach i pięknie. Samochody Pagani zainspirowały również współczesne instalacje artystyczne. W 2019 roku marka nawiązała współpracę z Petersen Automotive Museum w Los Angeles w ramach specjalnej wystawy zatytułowanej „The Art of Pagani Design”. Na wystawie zaprezentowano samochody obok rzeźb, rysunków i szkiców projektowych, które informują o tworzeniu każdego samochodu. Podkreślono, że pojazdy Pagani są zarówno rzeźbami, jak i maszynami, podkreślając staranne wykonanie każdego pojazdu. Na Wystawy “The Shape of Air: from Leonardo da Vinci to Pagani Utopia” w Shanghai Museum zadano pytanie kim jest współczesny Leonardo? „Nasza podróż łączy obserwacje Leonarda i jego spostrzeżenia na temat aerodynamiki z twórczością Horacio Paganiego” – „To tak, jakby projektant w końcu nadał konkretny kształt temu, co Leonardo po prostu przeczuł na temat sposobu, w jaki powietrze „wykuwa” i rzeźbi formy”
from Leonardo da Vinci to Pagani Utopia
Rimac, chorwacki producent elektrycznych hipersamochodów, stał się symbolem przyszłości pojazdów o wysokiej wydajności, przesuwając granice tego, co może osiągnąć elektryczna mobilność. Flagowy model Rimac, Nevera, jest najszybszym produkowanym seryjnie samochodem elektrycznym na świecie. W kontekście sztuki współczesnej, hipersamochody Rimac reprezentują połączenie futuryzmu i ekologii. Elegancki, minimalistyczny język projektowania marki odzwierciedla estetykę sztuki nowoczesnej, podczas gdy jej innowacyjna inżynieria odnosi się do szerszej społecznej zmiany w kierunku zrównoważonego rozwoju. Artyści zaczęli eksplorować Neverę jako symbol elektrycznej przyszłości, wykorzystując ją do kwestionowania tradycyjnych pojęć luksusu i wydajności. Ciekawe jest, że Mate Rimac tworząc własną, spersonalizowaną Neverę, dla której zlecił wykonanie niestandardowych, ręcznie szytych motywów, które są widoczne na podłokietnikach, zagłówkach i w okolicach kolan zwrócił się także w kierunku rzeźby. Jednym tych motywów jest Solinjanka, dziewczyna z Solin, wzorowana na rzeźbie, która znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu. To biały marmurowy portret dziewczyny z III w. pochodzący pochodzą ze starożytnej kolonii Salona, dzisiejszego Solin. Ten wykwintny portret, ze starannie ukształtowanymi szczegółami, modelowany miękko i wyrafinowanie, jest uważany za osiągnięcie najwyższej klasy sztuki portretowej z początku III wieku. Samochody nie tylko inspirują artystów, ale tez dzieła sztuki inspirują największych kreatorów przemysłu motoryzacyjnego.
Hipersamochody są coraz częściej włączane do świata sztuki współczesnej, służąc jako płótna, muzy i symbole szerszych tematów kulturowych. Niezależnie od tego, czy poprzez współpracę z artystami wizualnymi, eksplorację zrównoważonego rozwoju i futuryzmu, hipersamochody inspirują nowe pokolenie artystów do przesuwania granic ich praktyk twórczych. Połączenie designu motoryzacyjnego i sztuki podważa tradycyjne rozróżnienia między funkcją a estetyką, oferując dynamiczne skrzyżowanie, w którym spotykają się prędkość, moc i piękno.